Müellifimiz Erol Manisalı hayatını yitirdi

Gazetemiz müellifi Prof. Dr. Erol Manisalı bugün sabaha karşı tedavi gördüğü Başşehir Üniversitesi Hastanesi’nde 82 yaşında hayatını yitirdi.

Prof. Dr. Erol Manisalı 1940 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. London School of Economics’den mezun oldu. 1975 yılında profesör unvanını aldı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapan Prof. Dr., Erol Manisalı birebir kurumun Avrupa ve Orta Doğu Araştırmaları Merkezi’nin başkanlığını üstlendi. Yurtiçinde ve İngiltere, ABD, Japonya, Almanya, İsviçre, Hollanda, Belçika, Avusturya, Norveç ve Mısır’da çok sayıda konferans verdi ve milletlerarası konferanslarda faal iştirakçi olarak bulundu.

Uluslararası İktisadi ve Siyasi Alakalar ile Türkiye-Avrupa bağlantılarında uzmanlaşan Prof. Dr. Manisalı bu mevzularda araştırmalara ve kitaplara imza attı. Uzmanlık alanlarında ve onun dışında milletlerarası hususlarda ve Türkiye’nin ekonomik süreçlerine ve dış alakalarına ait, Attilâ İlhan’la sohbetlerini içeren ve denemelerini bir ortaya getiren Prof. Dr. Manisalı’nın 40’ın üzerinde kitabı bulunuyor.

Prof. Dr. Manisalı’nın birden fazla yurtdışındaki bilimsel ve araştırmaya yönelik mecmualardaki makalelerinin yanında, gazete ve mecmualarda çok sayıda makalesi yayımlandı. Avrupa ülkelerinin çabucak hepsinde, ABD, Çin, Japonya ve Mısır’da onlarca konferanslar verdi ve çok sayıda seminere katıldı. Yerli ve yabancı medyada çok sayıda televizyon programına katıldı ve şimdiki gelişmeler üzerine kamuoyunu aydınlattı.

1970’lerden itibaren birçok araştırmaya imza atan Prof. Dr. Erol Manisalı’nın esas araştırmaları şunlardır:

Otomotiv Endüstrisinin AET Karşısındaki Durumu, Türkiye’de Demir-Çelik Endüstrisi ve AET Karşısındaki Rekabet Şartları, İlaç Endüstrisinin AET Karşısındaki Durumu, Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli Endüstrinin Geleceği, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ve Bölgesel İşbirliği.

Economist, Newsweek, L. Expansion, L’Heb’do (İsviçre), Wall Street Journal, die Welt, F.A. Zeitung, die Presse; BBC, ITV, Deutsche Welle üzere yabancı medya kuruluşlarında da açıklamaları, değerlendirmeleri ve söyleşileri yayımlandı. Bugüne kadar Cumhuriyet’teki köşe yazılarına devam eden Prof. Dr. Manisalı alanında pek çok mükafatın de sahibi.

BASTON SEVDASI

Baston merakıyla da bilinen Prof. Dr. Manisalı, geçen aylarda baston koleksiyonundan oluşan bir stant açmıştı. Schneidertempel Sanat Merkezi’nde açılan stantta yirmi beş adet antika baston yer almıştı.

SON KİTABI

Prof. Dr. Erol Manisalı son olarak Fatih’ten Beyoğlu’na Benim İstanbul’um (Tarihçi Kitabevi) isimli bir kitap yayımlamıştı. Manisalı, son kitabı hakkında, “Fatih’ten Beyoğlu’na Benim İstanbul’um’u yazdım zira gözümü açtığım Haseki Hastanesi’nden Beyazıt’ta üniversitede 50 yıllık tahsili ve akademik hayatımı yaşadığım bu yer birebir vakitte Türkiye Cumhuriyeti’nin, Ortadoğu’nun, Avrupa’nın hatta dünyanın uzantısı olan olaylar dizisinin bir kesimi oldu” sözlerini kullanmıştı.

TAM 25 YILLIK BİR KÖŞE…

Erol Manisalı’nın Cumhuriyet’teki birinci köşe yazısı ise ‘Bıçaksırtı’ ismiyle 21 Ekim 1997 yılında yayımlandı.

Manisalı’nın ‘Cumhuriyet’e merhaba’ başlığıyla yayımlanan yazısı şöyle;

“Cumhuriyet’teki köşemde birinci yazımı yazıyorum, fakat “en kıdemlilerden biri” sayılabilirim. Şimdi 9-10 yaşlarında bir çocukken, bahçemizde, benim de emeğimle yetişen az bir bitkiyi, Cumhuriyet’in o vakitler haftada bir yayımlanan “ister İnan İster İnanma” köşesinde yer alması için babamla birlikte gazeteye getirmiştik. Bu benim, Cumhuriyet’te adımın geçtiği birinci yayınımdı. Yeniden o yıllarda ernekli hâkim olan dedeme, annem, “Siyasi lcmal” köşesini meskende, koltuğunun yanında okurdu. Ne olduğunu anlamazdım, ancak sessiz olmam gerektiğini bilirdim. Bunlar bana, çocukluk anılarımda Cumhuriyet’ten kalanlar.

İktisat Fakültesi’nde öğrenci iken, kimi arkadaşlarımı gömnek için gazeteye uğradığım olurdu. Gazete binası benim için, Sahaflar Çarşısı’nın, Kapalıçarşı’nın, Cağaloğlu ve olağan Babıâli’nin bir kesimiydi. İktisat Fakültesi’ne asistan oldum, doçent ve profesör oldum, bu dönemlerimde de sık sık gelirdim. Kimi arkadaşları görmek ya da yazı bırakmak için. Tam olarak hatıriamıyorum, fakat imzalı yazı ve haber olarak, 1970’lerin başından beri Cumhuriyet’te yer aldım. Son yirmi yıl içinde de makalelerimle daha sık görünmeye başladım. Topluma yansıtmak istediğim görüş ve düşüncelenmi bazen haftada iki üç kez yayımlatma fırsatım oldu. Tam sayısını bilemiyorum,ama 250’nin üzerinde yazımın, Cumhuriyet’te yayımlandığını sanıyorum. Aslında Cumhuriyet’e hiç yabancı değilim ve kendimi yeni bir muharrir olarak da görmüyorum. Değişiklik sırf BIÇAK SIRTI köşemde, daha nizamlı görünmek olacak.

Cumhuriyet ailesinin birtakım üyeleri ile direkt tanışıklığımız. ahbaplığımız var. Başkaları ile de sık sık yüz yüze karşılaşmasak bile onlarla “en azından benim açımdan” yazılarını izlediğim için yeniden tanışmaktayız. Aileye katıldığım için memnunum.

Okurlara merhaba

Ben profesyonel bir gazeteci değilim. Lakin bir “amatör gazeteci” ve akademısyen olarak 1960’lardan beri Babıâli’nin tam manası ile içindeyim. Fikir arkadaşlarımla, mahalle ve üniversite arkadaşlanmla, kitap ve mecmua arkadaşlarımla daima burada oldum ve olmaktayım. Cumhuriyet’te bugünden başlayarak yer alışım, geçmişteki anıların, gayretlerin, niyet alışverişınin güya doğal bir uzantısı. Cumhuriyet’e her uğradığımda, bir dost yere, konutuma gelir üzere, iç rahatlığı ve sıcaklığı içinde olmuşumdur. Köşemde okurlanma kendi birikimlerimden, yeni öğrendiklerimden, dünyaya bakarken, kapı aralığından görebildiklerimden çıkan bilgi ve değerlendirmelerimi aktarmaya çalışacağım. Bu uğraşlarımda başımın içindekilerle yazıma yansıyanlar ortasında hiçbir fark olmayacak. En baştan beri idealizmin, bugün azınlıkta kalsa bile hiçbir vakit kaybolmayacağına inanan bir insan olarak okurlarımın karşısında olacağım. Niyet ve değerlendirmelerimde, ayaklanma daima bu topraklarda bulunacak. Uygar bir Türkiye’nin ve dünyanın hasretini duyan bir birey olarak, olanları ve olması gerekenleri ele alacağım. İktisattan iç ve dış siyasete, toplumsal olaylardan kültüre kadar birçok alanda, daha çok olayları sıkıntı görülen ve geride kalmış taraflarını okurlara yansıtmaya çalışacağım. Son 25 yıllık müelliflik yaşantımda görüşlerimde yalnız kaldığım vakitler oldu. Bu “beni hiç mi hiç etkilemedi. Samimiyetle inandığım görüşleri sonuna kadar savundum. Burada da tıpkı yaklaşım içinde olacağıma kimsenin kuşkusu olmasın. Düşünür olmak, özveriyi de mecburî kılar. Düşünür, fikir üreten ve kendisi de samimiyetle inandığı için bu kanıyı yayan kişidir. Bu bazen özveri gerektirir. Motamot bir bıçağın sırtında durmak üzere. Rahatsız olabilirsiniz, hatta horlanabilirsiniz. Sabırlı, kararlı ve inançlı olmanız gerekir.

Bu, dünyada ve günümüz Türkiyesi’nde kolay değildir. Rahatınızı, “maddeci ortamı” ön plana çıkarırsanız, oburlarının söylediklerini yazıp pazarlamak zorunda kalırsınız. Direnip kendi “doğrularınızı yazmanız için özveriyi baştan kabullenmeniz mecburidir.

Yazılarıma başlarken bütün okurlarıma ve Cumhuriyet ailesine merhaba demek istiyorum.”

Gazetemiz müellifi Erol Manisalı’nın son yazısı da 18 Ekim’de yayımlandı.

Manisalı’nın “Sansür, demokrasi ve araçlar” başlıklı son yazısı ise şöyle;

“Yönetimin sansür, demokrasi ve araçlar ortasında oluşturmaya çalıştığı bütünlük ve çelişkiler yumağı ülkenin nereye çekilmek istendiğinin çok açık bir göstergesi haline gelmiştir. Bu bağlamda hukuk kurallarını, demokrasiyi, kuruluş ve kurtuluşu, cumhuriyeti, Atatürk ihtilallerini, dış ilgileri ve iç istikrarları tartışıp detaylara girmeye hiç gerek kalmamıştır.

Televizyon ekranlarında izlediğim tartışmalar, okuduğum yazılar çok büyük oranda manasını kaybediyorlar. Zira içi büsbütün boş hale getirilmiş olgu ve kavramların tartışılmasının hiçbir manası kalmamaktadır. Motamot büsbütün boşaltılmış bir valizin içindeki eşyaların neler olduğunu pazarlamak üzere bir hale gelinmiş olur.

Türkiye’de yapılmakta olan medya tartışmaları bu manada hukuk fakültesi birinci sınıflarında dahi ismi bile anılmayacak olan sıkıntıların ne kadar değerli olduğunu, sudan ucuz hale getirildiğini anlatmak üzere bir şey olur. Türkiye’de seçkin dahil, teknisyenler dahil detaylı bir biçimde lakin ilgili okulların sınıflarında örnek göstererek ders haline getirilen problemleri tartışmaktan öteki bir şey olmaz. Benim sık sık kullandığım bir tabir olan “aptalı oynamaktan” öteki bir mana taşımaz. Olağan bunun bile bile, göstere göstere medya oyunları haline getirilmesi Charlie Chaplin’i bile aratacak bir güldürü sahnesi olmaktan ileri gitmez.

Türkiye’de bugün adeta “ilahi” bir komedya oynanmaktadır. Bu komedyanın sadece iktidar tarafından değil muhalefet tarafından da kimi iştirakçilerinin bulunması işi daha da vahim hale getirmektedir. Bu vahameti görerek, bilerek göz gerisi etmek ise aptallığın, günahın ve insanlık dışılığın en büyük göstergesidir.

Ortadoğu üçgeninde Akdeniz, Körfez, Balkanlar sınırında yeni gelişmeler kelam konusu:

– ABD Yunanistan’ı öne çıkararak Ege ve Balkanlar’da Türkiye’ye karşı yeni bir tehdit oluşturmaktadır.

– ABD Körfez, Yunanistan ve Hazar Denizi üzerinden yeni bir çizgi açmaya başladı.

– ABD Yunanistan ve KKTC’ye özel bir ehemmiyet verdiğini ortaya koydu. Tıpkı biçimde Suriye siyasetine da Şam’ın ardına dayanak vererek yeni bir taban oluşturuyor. Hem Suriye hem de Irak’ta yeni istikrarlar kelam konusu. Doğu Avrupa, Kıbrıs konusunda tavrını değiştirmeye başladı. Bu bağlamda Tayyip Erdoğan Batı karşısında daha olumsuz bir pozisyona geldi. Bütün bunların Ortadoğu’da yeni global istikrarları de getireceğini düşünmek gerçekçi olacaktır.

Ve son nokta Batı cephesinde yeni bir şey yok…”