TCMB Başkanı Fatih Karahan: Dezenflasyon Süreci Kesintisiz Devam Ediyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, Kayseri’deki sunumunda “Haziran 2024’te başlayan dezenflasyon süreci kesintisiz devam ediyor” dedi. Karahan, “Enflasyonun yıl sonunda tahmin aralığımızın içinde kalmasını bekliyoruz” açıklamasında bulundu.
TCMB Başkanı, elde ettikleri ”nitelikli ve zamanlı bilgileri karar alma süreçlerinde kullandıklarını”, ”reel sektör temsilcileriyle etkili iletişim kurduklarını” belirtti. “Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu, talepte dengelenme ve Türk Lirası’nda reel değerlenme vasıtasıyla dezenflasyon sürecini destekleyecektir” diye konuştu.
‘Zırt Pırt Revize Edemeyiz’ Sözleri
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yalnızca 3 ay önce, 29 Nisan 2025 tarihinde katıldığı bir canlı yayında “Biz yatırım bankası değiliz, devletiz. Zırt pırt rakam revize edemeyiz” demişti. Ancak gerçekler farklı bir tablo çiziyor. Şimşek, Eylül 2024’te “2025’in sonunda enflasyonu yüzde 20‘nin altına indirebileceğimize ‘samimi‘ şekilde inanıyorum” ifadelerini kullanmıştı.
Kasım 2024’te 2025 yılı için yüzde 21 olarak belirlenen enflasyon tahmini kısa sürede revize edildi. Ocak ayında Şimşek’in sosyal medya hesabında yaptığı açıklamalarla bu oran yüzde 27,1‘e yükseltildi. TCMB ise 7 Şubat’ta 2025 yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 24‘e revize etti.
Bu tahminlere paralel şekilde asgari ücret artışı da 2024 yılı enflasyonuna göre değil, 2025 yılı beklentilerinin daha düşük olması nedeniyle yüzde 30’da kaldı.
Yurttaş TCMB’ye İnanmıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın temmuz ayında açıkladığı beklenti anketine göre, hanehalkının 12 ay sonrası için öngördüğü enflasyon yüzde 54,5 seviyesine çıktı. Bu oran, TCMB’nin resmi tahmini olan yüzde 24’ün oldukça üzerinde yer aldı. Öte yandan, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı mevcut yıllık enflasyon verisi yüzde 35,05 olarak kayıtlara geçti.
TÜİK’in enflasyon hesaplamasında kullandığı madde fiyat listesini artık yayımlamaması, verilerin güvenilirliği konusunda tartışmaları beraberinde getirdi. Başkan Erhan Çetinkaya, bu değişikliği “Geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği yoktu. Bu sebeple artık bu fiyatları yayınlamıyoruz” sözleriyle savundu. Ancak enflasyonun halk üzerindeki etkisinin belirginleştiği bir dönemde bu şeffaflık eksikliği, kamuoyunda tepkiyle karşılandı. Bağımsız araştırma grubu ENAG ise temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon artış oranını yüzde 68,68 olarak açıkladı.
Wall Street TCMB’ye Katılmıyor: Tüm Bankalar Daha Karamsar
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre yıllık enflasyon yüzde 35,05 seviyesindeyken, TCMB’nin yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 24 seviyesinde. Ancak dünyaca ünlü bankaların Türkiye yıl sonu enflasyon beklentileri en başta TÜİK’i kaynak olarak kullandıkları araştırmalarda dahi TCMB’nin üzerinde yer alıyor:
- Bank of America (BofA): Yüzde 28,1
- Citi: Yüzde 30
- Barclays: Yüzde 30,8
- Morgan Stanley: Yüzde 30
- HSBC: Yüzde 30
- BBVA: Yüzde 29
- J.P. Morgan: Yüzde 26
- Goldman Sachs: Yüzde 25,8
Bu veriler, hem yerli hem de yabancı uzmanların TCMB’nin “kesintisiz dezenflasyon” söylemine temkinli yaklaştığını ortaya koyuyor. Sürekli revize edilen hedeflerle gerçekleşen veriler arasındaki fark, hükümetin enflasyonla mücadelede yaşadığı güven sorununu derinleştiriyor.
Öte yandan, yıl sonu politika faizi için öngörülen seviyeler, enflasyondaki düşüş sürecine yönelik ciddi riskler barındırıyor. Merkez Bankası’nın uzun süredir çift haneli seviyelerde tuttuğu politika faizi, enflasyonda beklenen gerilemeyi sağlayamadı. Türkiye, dünyada en yüksek politika faizi uygulayan ikinci ülke olmasına karşın, bu faiz oranlarının enflasyon üzerindeki etkisi sınırlı kalıyor.
