Dövizi frenlemek için uygulamaya geçirilen Kur Korumalı TL Mevduat (KKM) sistemi bugüne kadar kuru aşağı çekemediği gibi halkın vergilerinden oluşan ülke bütçesine devasa maliyet bindirmeye başladı. Mart ve haziran ayının ortalamalarını aldığımızda dolardaki yükseliş yüzde 25.4’ü buldu. Bu hızlı artışın etkisiyle mart ayında hesap açtıranlar çok önemli bir kazanç elde etti. Konuya yakın kaynaklardan edinilen bilgiye göre; mart sonunda tasarrufunu KKM bağlayıp bu hafta vade sonu gelen yatırımcıların 3 aylık toplam getirisi yüzde 34 ile rekor kırdı. Dolayısıyla bu rekor KKM maliyetini haziranda çok ciddi boyutlara çıkardı.
2022’NİN TAMAMI BİR AYDA
KKM hesaplarının ne kadarı TL ile açılan, ne kadarı döviz dönüşümlü hesaplar ve vade dağılımları bilinmiyor. Elde dayanak olarak yalnızca KKM’nin 2.7 trilyon liraya ulaşan büyüklüğü var. Bu nedenle ekonomistler hesaplamalarını belirli senaryolara göre yapıyor. Bu hesaplamalara göre ise sadece haziran ayında ortaya çıkan yük 150 milyar lira ile 200 milyar liraya kadar çıkabilir. Merkez Bankası (TCMB) saklamaya çalışsa da KKM’nin kamuya toplam maliyeti 2022’de kabaca 181.5 milyar lirayı bulmuştu. Tüm yıla yayılan bu tutar sadece haziranda KKM maliyeti olarak ortaya çıkacak.
Diğer yandan, Meclis’e sunulan torba kanun teklifine göre, KKM maliyet ve sorumluluğu ile birlikte tamamen Merkez Bankası’na devrediliyor. Uzmanlar, 134 milyar dolara ulaşan KKM stokunun yüzde 20’sinin TL başlangıçlı olduğu, destek kapsamı TCMB’ye devredilecek anapara miktarının bu nedenle 27 milyar dolar olduğu tahmin ediyor.
1.5 günlük artış 19.8 milyar lira
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre, uzun bayram tatilinin olduğu 1.5 iş gününde Kur Korumalı Mevduat 19 milyar 785 milyon lira artarak 2 trilyon 739 milyar 394 milyon liraya yükseldi. Böylece KKM büyüklüğü yeni tarihi zirvesine çıkmış oldu. Bankalardaki yabancı para mevduatlar ile dövize endeksli bir ürün olarak değerlendirilen KKM’nin toplam mevduat içindeki payı da 27 Haziran itibarıyla yüzde 67’ye çıktı.
